Fotograficzne podróże Zofii Jabłońskiej – pionierki ukraińskiej fotografii, feministki i reportażystki, plakaty Dominiki Czerniak-Chojnackiej, szklane negatywy Leopoldyny i Edwarda Januszów oraz wystawa okładek książek wydanych w ramach Wschodniego Expressu to propozycje wystawiennicze towarzyszące festiwalowi Wschód Kultury - Inne Brzmienia.
Wydarzenie odbędzie się w Lublinie w dniach 6-9 lipca 2023 i będzie to 16. odsłona Innych Brzmień i 10. pod szyldem Wschodu Kultury, czyli przedsięwzięcia realizowanego przez Narodowe Centrum Kultury ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz przez trzy miasta wschodniej Polski - Lublin, Białystok i Rzeszów.
„Plakaty z łapy” - wystawa plakatów Dominiki Czerniak-Chojnackiej
Plakaty są rozmaite - dotyczą różnych wydarzeń, niosą inny przekaz. Łączy je kryjąca się za każdym z nich łapa, czyli odręczność, manualność, ślad narzędzia, a nawet — wydawałoby się — pewna celowa nieudolność. Ekspresja, błąd, przypadek — działania wynikające z gestu, które jednak wciąż bardzo wprawnie przekazują założony komunikat. Tak, by nie uronić ani kropli. Tak, by siła wyrazu (siła łapy) jak najpełniej służyła hasłu, które niesie.
Dominika Czerniak-Chojnacka / czerniakzły – ur. 1990, ilustratorka, plakacistka, adiunktka w Pracowni Ilustracji Wydawniczej Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu, który ukończyła z wyróżnieniem (2014). W 2016 roku obroniła tytuł magistra z etnologii i antropologii kulturowej na UMK w Toruniu, a w 2018 roku doktorat ze sztuk pięknych. Koordynatorka i pomysłodawczyni ogólnopolskiego projektu „Regał – spotkania z książką autorską”, którym promuje sztukę „książki niewydanej”. Prowadzi warsztaty plastyczne z dziećmi i młodzieżą. Współpracuje z różnymi wydawnictwami (Dwie Siostry, Albus, Egmont, Babaryba) i licznymi ośrodkami kultury. Stypendystka ministra kultury w ramach programu „Młoda Polska” (2020) zarządzanego przez Narodowe Centrum Kultury. W 2019 za książkę dla najmłodszych dzieci pt.: „Kominiarz/Piekarz” otrzymała wyróżnienie w prestiżowym, międzynarodowym konkursie BolognaRagazzi Award. Wielokrotna finalistka i laureatka międzynarodowych i ogólnopolskich przeglądów plakatu (m.in. 3. nagroda na 17. Bienal Internacional del Cartel en México 2022, 2. miejsce na Biennial of Poster Bolivia BICeBé 2020).
Kiedy: 6–9 lipca 2023, godz.10.00–18.00
Gdzie: Warsztaty Kultury, ul. Grodzka 7 – Galeria w Bramie
Wstęp wolny
Zofia Jabłońska – wystawa fotografii
Wystawa zdjęć Zofii Jabłońskiej (1907-1971) - dziennikarki, reportażystki, feministki, pierwszej ukraińskiej fotografki. Jabłońska podróżowała po całym świecie z aparatem fotograficznym i kamerą w ręku, pisząc pamiętniki ze swoich podróży. Fotografowała pejzaże, architekturę oraz ludzi w Maroku, Egipcie, Azji Południowo-Wschodniej, Nowej Zelandii, Australii, Indonezji (m.in. na Jawie i Bali) oraz na Tahiti. Archiwum Jabłońskiej jest w posiadaniu jej rodziny w Paryżu, gdzie artystka spędziła większość swojego życia. Zbiór zawiera bogactwo materiałów wizualnych i tekstowych, które wciąż czekają na odkrycie. Na wystawie zaprezentowane zostaną fotografie wykonane przez Jabłońską w trakcie jej podróży do Azji, Afryki Północnej, Nowej Zelandii oraz Tahiti. Wystawa jest realizowana dzięki uprzejmości spadkobierczyni Jabłońskiej, jej wnuczki Natalie Oudin, z którą spotkamy się w Lublinie w ramach festiwalu.
Zofia Jabłońska – ur. 15 maja 1907 r. w wiosce blisko Lwowa, w rodzinie greckokatolickiego księdza. W latach 1924-1925 studiowała w Szkole Dramatycznej we Lwowie. W tym samym czasie skutecznie zarządzała dwoma kinami w Tarnopolu. Dzięki temu udało jej się zebrać wystarczająco dużo pieniędzy na podróż do Paryża, gdzie spróbowała swoich sił w kilku filmach. Paryż nie zatrzymał jej na długo, bo już pod koniec 1928 r. postanawia wyjechać na własną rękę do Maroka, a w grudniu 1931 r. Jabłońska wyrusza w wymarzoną podróż dookoła świata. W czasie tej podróży w Indochinach poznaje swojego przyszłego męża, francuskiego inżyniera Jeana Oudina. Jabłońska kontynuując swoją wyprawę po świecie, podróżuje do Syjamu (obecnie Tajlandia), Malezji, Jawy, Bali, Australii, Nowej Zelandii i na Tahiti. W październiku 1934 r. dociera do ostatniego przystanku swojej podróży dookoła świata - Nowego Jorku. Po tych wydarzeniach, już w ojczyźnie, Zofię wita się jak prawdziwą gwiazdę: spotkania z publicznością, prezentacje. Kobieta, która samodzielnie odbyła podróż dookoła świata i utrwaliła ją w literaturze jest sensacją dla jeszcze dość patriarchalnej Galicji lat 30. Tym samym staje się idolką galicyjskiego środowiska feministycznego, które ukształtowało się wokół pism „Nowa Chata” i „Kobiecy los”.
Kiedy: 6–9 lipca 2023, bez ograniczeń godzinowych
Gdzie: Zaułek Hartwigów
Wstęp wolny
„Na szklanym negatywie” - wystawa poświęcona Leopoldynie i Edwardowi Januszom
Pionierka fotografii Leopoldyna Krause i jeden z najznakomitszych fotografów Rzeszowa Edward Janusz. Połączyła ich pasja do fotografii i miłość do siebie nawzajem. Brzmi jak tanie love story? Nic bardziej mylnego. Poznaj ich historię rozgrywającą się w Galicyjskim Rzeszowie, zapisaną na szklanym negatywie.
Leopoldyna Janusz z domu Krause urodziła się 11 października 1862 w miasteczku Raabs an der Thaya w Austrii. Przez 5 lat odbywała praktykę zawodową w jednym z renomowanych zakładów fotograficznych w Wiedniu. W wieku dwudziestu lat prowadziła już swój własny zakład fotograficzny „Poldi Krause" w rodzinnym mieście. W 1889 wyszła za mąż za Edwarda Janusza i przeprowadziła się do Rzeszowa, gdzie razem z mężem prowadziła zakład „E. Janusz”. O przedsiębiorczości i nowatorstwie Leopoldyny świadczą również jej inwestycje budowlane w Rzeszowie.
Edward Janusz urodził się 19 października 1850 roku we Lwowie. Był oficerem armii austro-węgierskiej. W czasach służby wojskowej zainteresował się fotografią. Jego kunszt fotograficzny został uhonorowany w 1898 roku tytułem cesarsko – królewskiego nadwornego fotografa. Pozostawił po sobie wspaniałe dziedzictwo fotograficzne obejmujące blisko 34 tys. szklanych negatywów, błon fotograficznych oraz fotografii przedstawiających mieszkańców Rzeszowa i okolic. To jeden z największych w Polsce i najlepiej zachowanych zbiorów zdjęć historycznych pochodzących z jednego źródła.
Kiedy: 6–9 lipca 2023, godz.10.00–18.00
Gdzie: Warsztaty Kultury, ul. Grodzka 7 – sala wystawowa, 2 piętro
Wstęp wolny
Fotografie pochodzą z archiwum rodzinnego Pani Elżbiety Kaliszewskiej oraz Fundacji Rzeszowskiej. Wystawa zrealizowana w ramach festiwalu Wschód Kultury - Europejski Stadion Kultury 2023 przez Estradę Rzeszowską wraz z Fundacją Rzeszowską.
Wschodni Express: Wystawa portretów autorów i okładek książkowych
Seria wydawnicza „Wschodni Express” to nie tylko wysokiej jakości literatura, ale także wyjątkowy projekt graficzny autorstwa Eweliny Kruszewskiej. Każda okładka to grafika starannie zaprojektowana, w duchu minimalizmu, będąca esencjonalnym zobrazowaniem motywu przewodniego danej książki. Łączymy walor intelektualny z estetycznym. Po co to robimy? Celem serii „Wschodni Express” jest prezentacja czytelnikom najnowszych tekstów literatur wschodnich sąsiadów Polski, poruszających najbardziej aktualne dla tych społeczeństw problemy, niepozbawionych krytycznego dystansu i humoru w patrzeniu na Europę, siebie w Europie oraz Europę w sobie.
Kiedy: 6–9 lipca 2023, godz.15.00–22.00
Gdzie: Warsztaty Kultury i pub Bałagan, ul. Grodzka 5a
Wstęp wolny
