Warsztaty Kultury w Lublinie zapraszają na niezwykłą wystawę prac Witolda Marczewskiego. Miłośnicy i miłośniczki fotografii, podróży i historii – wszyscy oni znajdą coś dla siebie wśród fotografii, które będzie można oglądać od czerwca w Zaułku Hartwigów.
Witold Marczewski był inżynierem, elektrykiem, tłumaczem oraz pasjonatem fotografii, który w ramach wykonywanej pracy podróżował po świecie. Kolekcja jego fotografii to tysiące zdjęć wykonanych w azerbejdżańskim Baku, w Stambule, Grecji, Francji, Włoszech, a także w Polsce – w Lublinie, Puławach, Kazimierzu nad Wisłą czy też w Warszawie.
Na wystawie zaprezentowany zostanie Lublin w fotografiach Marczewskiego, który przebywał w naszym mieście w latach 1922-1929. Znajdziemy tu fotografie lubelskiej architektury, zdjęcia nieistniejącej już dzielnicy żydowskiej oraz ujęcia dokumentujące życie codzienne mieszkańców Lublina w dwudziestoleciu międzywojennym.
Jedna trzecia zbioru fotografii Witolda Marczewskiego to zdjęcia stereoskopowe, które cieszyły się w tamtym czasie zaskakującą dla nas dziś popularnością. Fotografia stereoskopowa opiera się na widzeniu dwuocznym, które jest równoczesnym postrzeganiem wrażeń z obydwu oczu i złożeniem ich w jeden, lepszej jakości obraz, co z kolei tworzy efekt głębi. Początki fotografii stereoskopowej zawdzięczamy Sir Charlesowi Wheatstone’owi, który w 1832 roku wynalazł urządzenie zwane stereoskopem, które umożliwiało obu oczom oglądanie każdego obrazu z osobna, tworząc w ten sposób efekt trójwymiarowości. Biorąc pod uwagę czas pojawienia się tej techniki, niesamowitym wydaje się jej nowatorstwo i „rzeczywistość wirtualna”, jakiej doświadczali jej pierwsi twórcy i użytkownicy.
Witold Marczewski
(1877–1944) był inżynierem, elektrykiem oraz tłumaczem. Jako polski emigrant mieszkał w Baku do 1920 roku, kiedy to wraz z rodziną uciekli do Polski przed radzieckim podbojem Azerbejdżanu. Po przyjeździe do Polski Marczewscy osiedli w Lublinie, gdzie w latach 1922–1929 żona Witolda Marczewskiego, Róża, absolwentka Sorbony, była dyrektorką Państwowego Gimnazjum Żeńskiego (dzisiejsze III Liceum Ogólnokształcące im. Unii Lubelskiej). Następnie mieszkali w Warszawie, gdzie Marczewski prowadził zakład fotograficzny. Od jesieni 1939 roku jego córka Róża Elżbieta, absolwentka wydziału malarstwa warszawskiej ASP, działała w konspiracji w SZP–ZWZ–AK. Aresztowana 6 marca 1944 roku wskutek donosu była więziona na Pawiaku oraz przesłuchiwana i torturowana na Szucha; niczego nie ujawniła. Została rozstrzelana pod przybranym nazwiskiem okupacyjnym jako Anna Garczyńska. Witold Marczewski bardzo przeżył śmierć córki. Także był członkiem AK oraz więziono go na Pawiaku. Po zwolnieniu zmarł w sierpniu 1944 roku.
Prezentowane na wystawie zdjęcia pochodzą ze zbiorów rodziny Marczewskich przekazane do dyspozycji Domu Spotkań z Historią w Warszawie, będącego partnerem wystawy.
Informacje praktyczne
Kiedy: od 1 do 30 czerwca 2023 r.
Gdzie: Zaułek Hartwigów
Wystawa plenerowa. Wstęp wolny.
