Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym u kobiet. Wykryty we wczesnym stadium jest niemal całkowicie uleczalny.
Programem objęta jest populacja kobiet w wieku od 50 do 69 lat (przy określaniu wieku należy wziąć pod uwagę rok urodzenia), spełniających jedno z poniższych kryteriów:
- nie miały wykonywanej mammografii w ciągu ostatnich 24 miesięcy,
- otrzymały w ramach realizacji programu profilaktyki raka piersi w ubiegłym roku pisemne wskazanie do wykonania ponownego badania mammograficznego po upływie 12 miesięcy z powodu obciążenia następującymi czynnikami ryzyka:
- rak piersi wśród członków rodziny (u matki, siostry lub córki), mutacje w obrębie genów BRCA 1 lub BRCA 2.
Kryteria wykluczające:
Programem nie mogą być objęte kobiety, u których już wcześniej zdiagnozowano zmiany nowotworowe o charakterze złośliwym w piersi.
Nie jest wymagane skierowanie.
Mammografia klasyczna cechuje się 75-95% czułością i 80-95% swoistością, a ujemna wartość predykcyjna badania wynosi 99%. Zdaniem ekspertów – mniej niż 15% nowotworów złośliwych bywa niewidoczna w badaniu mammograficznym, a aż w 45% przypadków w badaniu mammograficznym można ujawnić raka piersi, zanim stanie się on wyczuwalny. Mammografia piersi ma najwyższą czułość u kobiet z budową piersi tłuszczową i tłuszczowo-gruczołową. Z tego powodu jej czułość o młodych kobiet jest mniejsza. U kobiet młodych stosuje się usg piersi. W obrazowaniu piersi metodą mammograficzną MMG RTG wyróżnia się dwie standardowe projekcje: skośną przyśrodkową-boczną oraz głowowo-ogonową. W niektórych przypadkach konieczne może okazać się wykonanie dodatkowych zdjęć celowanych.
BADANIE MAMMOGRAFICZNE – NAJWAŻNIEJSZE ZALETY
Mammografia umożliwia dobrą ocenę mikrozwapnień, które w badaniu rezonansem magnetycznym lub usg mogą pozostać niewidoczne Badanie mammograficzne piersi umożliwia całościowe uwidocznienie piersi Regularnie wykonywana mammografia pozwala na porównanie wyników z poprzednimi badaniami. Zaleca się, aby pacjentki przechowywały wszystkie zdjęcia.
PRZYGOTOWANIE DO BADANIA MAMMOGRAFICZNEGO
- zaleca się, aby pacjentka, która planuje poddać się badaniu mammograficznemu była w pierwszej fazie cyklu (mniejszy obrzęk piersi, mniejsze ryzyko ciąży, słabsze fizjologiczne wzmacnianie się tkanki gruczołowej w badaniach z kontrastem),
- nie zaleca się stosowania bezpośrednio przed badaniem mammograficznym kosmetyków i dezodorantów z talkiem (mogą imitować mikrozwapnienia),
- na mammografię warto zgłosić się w dwuczęściowym ubraniu – łatwym do zdjęcia,
- w przypadku mammografii spektralnej należy wdrożyć zalecenia związane z podaniem środka kontrastowego (oznaczenie kreatyniny, eGFR i TSH), dobre nawodnienie i nieprzyjmowanie posiłków 4 godziny przed badaniem, zaleca się zaprzestać stosowania hormonalnej terapii zastępczej na 4 tygodnie przed badaniem.