Lublin, wspólnie z innymi samorządami, apeluje o uruchomienie środków finansowych w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO). W tej sprawie przedstawiciele miast, jako Ruch Samorządowy TAK! Dla Polski, skierowali list otwarty do Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, dołączając również listę 1000 lokalnych inwestycji, które mogłyby zostać sfinansowane z tego źródła.
W odniesieniu do środków z KPO, Miasto jest zainteresowane głównie rozwojem transportu publicznego oraz zielono-niebieską infrastrukturą. Zadania, które Lublin mógłby realizować przy współudziale środków z KPO:
- zakup zeroemisyjnego taboru (około 70 autobusów wodorowych lub elektrycznych);
- tworzenie nowych terenów zielonych dla mieszkańców (np. Park Nadrzeczny czy rewitalizacja Błoni pod Zamkiem);
- tworzenie nowych miejsc opieki nad dziećmi do lat 3 poprzez budowę nowych żłobków;
- budowa nowych mieszkań komunalnych;
- przygotowanie terenów inwestycyjnych;
- termomodernizacja energetyczna lubelskich budynków oświatowych (np. IV LO, V LO oraz Przedszkola nr 34, 68, 75 czy 78);
- rozwój e-usług.
Ostateczne decyzje dotyczące konkretnych projektów, będą podejmowane w toku pojawiających się naborów, jednak Miasto już podejmuje prace przygotowawcze tak, aby w miarę uruchomienia środków zewnętrznych móc wystąpić ze stosownymi aplikacjami.
– Przedłużające się uruchomienie środków z Krajowego Planu Odbudowy, z uwagi na toczący się spór na linii rząd – Komisja Europejska, przekłada się bezpośrednio na samorządy. Im dłużej trwa sytuacja zawieszenia, tym większa konieczność angażowania środków własnych na działania pozwalające na odbudowę i wzmacnianie gospodarki w dobie pandemii i spadających dochodów jednostek samorządu terytorialnego. Przypomnę, że przez zmiany w systemie podatkowym, w tym rządowy program „Polski Ład”, Lublin w 2023 roku straci około 300 mln zł dochodów z PIT. Środki z KPO mogłyby przełożyć się na ożywienie gospodarcze, a docelowo doprowadzić do zwiększenia dochodów także sektora samorządowego. Obecnie jesteśmy w zawieszeniu inwestycyjnym, ponieważ środki zewnętrzne stanowią bardzo istotny element naszej aktywności, zwłaszcza w kontekście zadań, których finansowanie z budżetu miasta byłoby trudne lub wręcz niemożliwe. Trzeba również pamiętać, że im później zostaną uruchomione środki z KPO, tym jako kraj będziemy mieli mniej czasu na realizację założonych w dokumencie reform i projektów. Taka sytuacja szkodzi samorządowej polityce rozwoju – mówi Krzysztof Żuk, Prezydent Miasta Lublin.
W liście otwartym do Prezydenta RP, samorządowcy piszą: „(...) W 2023 roku nasz kraj wchodzi z rekordową inflacją, drożyzną i niepewnością co do tego, jak wyglądać będzie przyszłość. Miliony Polek i Polaków wciąż czekają na należne im miliardy złotych w ramach KPO. Te środki są naszym wspólnym dobrem, a niestety stały się zakładnikami sporów partyjnych. Dlatego jako samorządowcy prosimy Pana o bezpośrednie i skuteczne zaangażowanie w proces odblokowania tych finansów dla Obywateli naszego kraju. Wetując zapowiadane przez ministra edukacji narodowej i nauki zmiany w szkolnictwie, stawiając na spokój społeczny pokazał Pan, że potrafi działać ponadpartyjnie, mając na względzie dobro Obywateli. (...) Wsparcie w ramach KPO jest przez Polaków niezwykle oczekiwane. Dlatego prosimy o skuteczne działania i deklarujemy pełną gotowość do współpracy w wypracowaniu rozwiązań, które sprawią, że Obywatele naszego kraju będą mogli skorzystać z tych środków (...)” .
Lublin od dnia wejścia Polski do Unii Europejskiej pozyskał ponad 3 miliardy złotych na wielopłaszczyznowe zadania o łącznej wartości blisko 6 miliardów złotych.
Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO) jest planem rozwojowym określającym cele związane z odbudową i tworzeniem odporności społeczno-gospodarczej Polski po kryzysie wywołanym pandemią COVID-19 oraz służące ich realizacji reformy i inwestycje. Dokument stanowi podstawę ubiegania się o wsparcie z europejskiego Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności ustanowionego Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 lutego 2021 r.